Ο υπολογισμός της ηλικίας της κύησης άρα και ο υπολογισμός της πιθανής ημερομηνίας τοκετού (ΠΗΤ) προϋποθέτει ότι η μητέρα έχει σταθερό κύκλο περίπου 28 ημερών, γνωρίζει την τελευταία περίοδό της, δεν έχει πάρει πρόσφατα αντισυλληπτικά φάρμακα, δεν έχει πρόσφατη  (εντός τριμήνου) κύηση και δεν θηλάζει. Υπό αυτές τις συνθήκες η πιθανή ημερομηνία τοκετού ορίζεται με τον κανόνα που περιέγραψε ο Franz Naegele, ένας γερμανός καθηγητή μαιευτικής/γυναικολογίας το 19ο αιώνα, σύμφωνα με τον οποίο η ΠΗΤ υπολογίζεται εάν στην πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου προσθέσουμε ένα χρόνο και 7 ημέρες και στη συνέχεια αφαιρέσουμε 3 μήνες. Ο υπολογισμός του Naegele βασίζεται στο ότι η ωορρηξία της γυναίκας, άρα και η σύλληψη του εμβρύου, γίνεται συνήθως τη 14η ημέρα του κύκλου και πράγματι οι περισσότερες κυήσεις ακολουθούν αυτό τον κανόνα.

Στις μέρες μας η ΠΗΤ επιβεβαιώνεται και οριστικοποιείται στον πρώτο αναλυτικό υπερηχογραφικό έλεγχο του εμβρύου, το υπερηχογράφημα στις 11-13 εβδομάδες ελέγχοντας εάν το μήκος του εμβρύου είναι συμβατό με την αναμενόμενη ηλικία κύησης.

Σε μια μελέτη σε 600 περίπου έμβρυα 8-14 εβδομάδων είδαμε πόσο αξιόπιστη είναι η μέτρηση του μήκους του εμβρύου (κεφαλουραίου μήκους) ανάλογα με την εβδομάδα. Υπολογίσαμε ότι η μέτρηση του κεφαλουραίου μήκους είναι πολύ αξιόπιστη και έχει μικρή διακύμανση εάν γίνει από διαφορετικούς ιατρούς, ιδιαίτερα μέχρι τη 13η εβδομάδα. Είδαμε επίσης ότι αν λάβουμε υπόψη την πιθανή διακύμανση στη μέτρηση του κεφαλουραίου μήκους (που αντιστοιχεί περίπου σε διαφορά 7 ημερών στην ηλικία κύησης), είναι λογικό να αλλάξουμε την ΠΗΤ εφόσον η διαφορά ανάμεσα στην ΠΗΤ που υπολογίζουμε με βάση την τελευταία περίοδο της μητέρας και την ΠΗΤ που υπολογίζουμε με βάση τη μέτρηση του εμβρύου είναι ίση ή μεγαλύτερη από 1 εβδομάδα.

Συμπερασματικά η ΠΗΤ υπολογίζεται στις περισσότερες γυναίκες με βάση τον κανόνα του Naegele και το νεογνό γεννιέται συνήθως σε χρόνο από δύο εβδομάδες πριν ως δύο εβδομάδες μετά την ΠΗΤ. Σε κάποιες περιπτώσεις (όπως εάν η μητέρα δεν είναι σίγουρη για την τελευταία της περίοδο ή εάν ο κύκλος της δεν σταθερός) αλλάζουμε την ΠΗΤ ανάλογα με την υπερηχογραφική μέτρηση. Αυτή η αλλαγή γίνεται στο πρώτο τρίμηνο και ισχύει για όλη τη διάρκεια της κύησης. Είναι σημαντικό να είμαστα πολύ προσεκτικοί και να μην αλλάζουμε την ΠΗΤ με κάθε υπερηχογραφική εξέταση γιατί αυτό είναι πηγή σύγχυσης για τους γονείς και ενέχει τον κίνδυνο να χαθεί σημαντική πληροφορία για την ανάπτυξη του εμβρύου.

 

Souka AP, Pilalis A, Papastefanou I, Salamalekis G, Kassanos D. Reproducibility study of crown-rump length and biparietal diameter measurements in the first trimester. Prenat Diagn. 2012; 32(12):1158-65.