Η προεκλαμψία είναι μια σοβαρή αλλά όχι τόσο γνωστή επιπλοκή της εγκυμοσύνης που εκδηλώνεται με αύξηση της αρτηριακής πίεσης και λεύκωμα στα ούρα ενώ μπορεί να εξελιχθεί και να προσβάλει τους νεφρούς, το συκώτι, τα μάτια και τον εγκέφαλο. Πολλές φορές, ιδίως εάν η νόσος εκδηλωθεί πρώιμα, συνυπάρχει πρόβλημα στη λειτουργία του πλακούντα και στην ανάπτυξη του εμβρύου.
Η νόσος ευτυχώς δεν είναι συχνή (συμβαίνει σε περίπου 2-3% των κυήσεων), ενώ τις περισσότερες φορές εκδηλώνεται στο τέλος της κύησης σε ήπια μορφή. Οι περισσότερες γυναίκες που θα νοσήσουν είναι προηγουμένως υγιείς και έχουν φυσιολογική πίεση. Παράγοντες κινδύνου είναι η πρώτη εγκυμοσύνη, η πολύδυμη εγκυμοσύνη, το ιστορικό προεκλαμψίας στη γυναίκα ή στην οικογένειά της, ο σακχαρώδης διαβήτης και η υπέρταση.
Η επιστημονική έρευνα των τελευταίων χρόνων έχει δείξει ότι η πρόβλεψη της προεκλαμψίας και ειδικά της πρώιμης και σοβαρής νόσου είναι δυνατή από το πρώτο τρίμηνο της κύησης. Επιπλέον σε έγκυες με αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσουν προεκλαμψία η χορήγηση ασπιρίνης μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο.
Η πρόβλεψη της σοβαρής προεκλαμψίας γίνεται στο πρώτο τρίμηνο ταυτόχρονα με το υπερηχογράφημα 11-13 εβδομάδων (υπερηχογράφημα αυχενικής διαφάνειας) και βασίζεται στη μέτρηση των ροών του αίματος στις μητριαίες αρτηρίες (είναι οι αρτηρίες που τροφοδοτούν τη μήτρα), τη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης της μητέρας και τον έλεγχο μιας ουσίας που προέρχεται από τον πλακούντα της PLGF.
Μια πολύ σημαντική πρόσφατη μελέτη από το Fetal Medicine Foundation έδειξε ότι η χορήγηση ασπιρίνης από το πρώτο τρίμηνο σε γυναίκες που είχαν αυξημένη πιθανότητα πρώιμης προεκλαμψίας με βάση αυτό τον έλεγχο μείωσε σημαντικά την εκδήλωση της νόσου σε σχέση με την ομάδα ελέγχου.
Ο έλεγχος προεκλαμψίας προσφέρεται στα πλαίσια του υπερηχογραφήματος στις 11-13 εβδομάδες.
Akolekar R, Syngelaki A, Poon L, Wright D, Nicolaides KH. Competing Risks Model in Early Screening for Preeclampsia by Biophysical and Biochemical Markers. Fetal Diagn Ther 2013;33:8–15.
Rolnik DL, Wright D, Poon LC, O’Gorman N, Syngelaki A, de Paco Matallana C, Akolekar R, Cicero S, Janga D, Singh M, Molina FS, Persico N, Jani JC, Plasencia W, Papaioannou G, Tenenbaum-Gavish K, Meiri H, Gizurarson S, Maclagan K, Nicolaides KH. Aspirin versus placebo in pregnancies at high risk for preterm preeclampsia. N Engl J Med 2017; 377: 613–622.